Huwelijk
Wettelijk samenwonen
Als je ongehuwd samenwoont, kun je dit een wettelijk karakter geven door bij de Burgerlijke Stand een verklaring af te leggen van wettelijke samenwoning. De registratie geeft een zekere juridische bescherming en heeft onder meer ook gevolgen op het vlak van belastingaangifte, verblijfsrecht, erfrecht, verwerven en beheren van gezamenlijke goederen, schulden, …
Twee personen die in België een woning delen kunnen wettelijk samenwonen. Dat geldt niet alleen voor heteroseksuele of homoseksuele partners. Je kunt ook wettelijk gaan samenwonen met familieleden zoals broers, zussen, ouders of kinderen of met iemand anders.
Opgelet, niet te verwarren met:
- Feitelijke samenwoning: je woont samen op hetzelfde adres.
- Samenlevingscontract: Dit is een vermogensrechtelijk contract dat afgesloten wordt bij een notaris. Hierin worden de afspraken vastgelegd die gemaakt worden over het samenleven en de goederen die daarbij gebruikt en gedeeld worden.
- De identiteitskaart van beide partners
Wie mag de verklaring van wettelijk samenwonen doen?
De aangifte gebeurt door beide partners. De partners…
- moeten juridisch bekwaam zijn om een contract te sluiten;
- mogen niet gehuwd zijn;
- mogen niet wettelijk samenwonen met iemand anders;
- moeten een gemeenschappelijke inschrijving hebben in de gemeente van ondertekening.
Wat staat er in de verklaring van wettelijke samenwoning?
- De datum van de verklaring
- De naam, voornamen, geboorteplaats, geboortedatum en handtekening van beide partijen
- De gemeenschappelijke woonplaats
- De vermelding van de wil van beide partijen om wettelijk samen te wonen
- De vermelding dat beide partijen vooraf kennis hebben genomen van de artikelen 1475 tot 1479 van het Burgerlijk Wetboek dat het statuut van de wettelijke samenwoning regelt
Welke gevolgen heeft een wettelijke samenwoning?
- Bescherming van de gezinswoning en de huisraad: wie eigenaar is van de gezinswoning kan deze niet verkopen of hypothekeren zonder toestemming van de andere partner
- Evenredige bijdrage in de lasten van het samenwonen door elk van de partijen volgens de inkomsten
- Principiële hoofdelijkheid voor de schulden ten behoeve van de samenwoners of voor de opvoeding van de kinderen, die in de gezinswoning wonen
- De wet voorziet een stelsel van scheiding van goederen met onverdeeldheid van de goederen waarvan geen bewijs van eigendom kan worden voorgelegd
Wanneer eindigt de wettelijke samenwoning?
- Bij het overlijden van één van de partners
- Door het huwelijk van één van de partners
- Door een verklaring door beide partners bij de ambtenaar van de burgerlijke stand van de woonplaats van één van de partners
- Door een eenzijdige verklaring. In dit geval moet de partner, die de verklaring aflegt, wel vooraf de kosten betalen van bekendmaking door de gerechtsdeurwaarder aan de andere partner.
- Als één van beide partners in een andere gemeente woont, moeten de kosten voor de bekendmaking aan de ambtenaar van de burgerlijke stand (aangetekend schrijven) worden betaald door de partners.
De Vrederechter (van de laatste gemeenschappelijke woonplaats) kan voor de duur van het samenwonen dringende voorlopige maatregelen opleggen wanneer de verstandhouding verstoord is. Bijvoorbeeld over de gezinswoning (wie verder mag blijven bewonen), de persoon en goederen van de kinderen, … Deze maatregelen eindigen bij opzeg van het samenwonen.
Scheiden
Een echtscheiding is het ontbinden van het huwelijk naar Belgisch recht. In het Belgische recht kunnen de echtscheidingen als volgt worden ingedeeld:
- Door onderlinge toestemming (art. 275 en 276 B.W.)
- Op grond van onherstelbare ontwrichting (art. 229 B.W.)
- Een scheiding van tafel en bed
Wanneer het vonnis van echtscheiding de kracht van gewijsde heeft gekregen, zal de rechtbank de oorspronkelijke huwelijksakte aanpassen en de echtscheiding er bij op vermelden. Vanaf dan kan je bij de gemeente een bewijs van echtscheiding vragen via het E-loket.